دکتر گیتی تاکی، مریم نخعی
؛ دانشگاه سیستان و بلوچستان
ایدئولوژی ها ساخت هایی معنایی هستند که در تولید، بازنمایی و تغییر روابط نابرابر قدرت نقش دارند و به واسطه معنا با گفتمان و زبان که ابزار تولید معناست، پیوند می خورند. ایدئولوژی ها در قالب رخدادهای گفتمانی، تولید می شوند و انتقال می یابند. عناوین خبری مطبوعات نمونه های این رخدادهای گفتمانی هستند. در این پژوهش در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی و با بهره گیری از مولفه های جامعه شناختی- معنایی الگوی تحلیلی ون لیوون (1996) همچون «حذف، اظهار، پیوند زدن، ارزش دهی و تفکیک کردن»، به بررسی چگونگی بازنمایی ایدئولوژی ها درباره برنامه هسته ای ایران در سال 1390 در روزنامه های داخلی و خارجی به شکل تحلیلی و توصیفی پرداخته شده و بسامد استفاده از این مولفه ها توسط هر دو گروه از روزنامه ها تعیین و مقایسه گردیده است تا به این سوال پاسخ داده شود که بازنمایی ایدئولوژی در برنامه مذکور با استفاده از کدام مولفه های جامعه شناختی ـ معنایی صورت می گیرد و آیا نحوه این بازنمایی و بسامد استفاده از مولفه ها در روزنامه های داخلی و خارجی یکسان است. برای این منظور 242 عنوان از دو روزنامه داخلی ایران و کیهان و دو روزنامه خارجی گاردین و واشنگتن پست درباره موضوع هسته ای ایران مورد بررسی تحلیلی و توصیفی قرار گرفت. نتایج تحلیل حاکی از این است که نوع مولفه های به کاررفته یکسان است و میزان استفاده از مولفه ها در روزنامه های ذکرشده، بیشتر در مولفه حذف، تفاوت می کند، اما نحوه استفاده از این مولفه ها متفاوت و منطبق بر ایدئولوژی و دیدگاهی است که از آن جانبداری می کنند. در واقع ایدئولوژی های متفاوت به بهره گیری متفاوت از مولفه های زبانی منجر می شود متن کامل مقاله.