تناقضات راهبرد ضدداعش ایالات متحد امریکا و موضوع همکاری با ایران

علیرضا میریوسفی، دانشجوی دکتری مطالعات آمریکای شمالی، دانشگاه تهران

مجله علمی پژوهشی روابط خارجی (پژوهشکده تحقیقات راهبردی) تابستان 1395

راهبرد اعلام شده امریکا علیه داعش، راهبردی متناقض و ناقص بوده است که در اعلام آن، خطوط سیاسی و حزبی داخل امریکا به خوبی قابل تشخیص بوده و عمدتا با توجه به نزدیک بودن انتخابات کنگره در سال 2014، تدوین شده بود. تعمق در این مورد و دلایل و نواقص آن، درک مناسبی از شیوه و ساختار تصمیم‌گیری در داخل امریکا درباره مسائل خاورمیانه را به دست می‌دهد که برای ایران هم بسیار مهم است. هرچند در این راهبرد، نامی از ایران برده نشده بود، ولی ایران به‌صورت بالقوه به‌عنوان بخشی از راه‌حل درازمدت این راهبرد نگریسته می‌شد. به همین خاطر صدور قطعنامه 2254 شورای امنیت درباره سوریه که ملاحظات ایران در آن لحاظ شده است، دور از انتظار نبوده است. موضوعات مهمی که این وضعیت را تبیین می‌کنند عبارتند از ساختار خاص سیاست‌سازی داخل امریکا که از برایند تمایلات دولت اوباما و فشارهای داخلی بر وی شکل می‌گیرد، نواقص و تناقضات این راهبرد و دیدگاه‌های مختلف داخل امریکا درباره چشم‌انداز همکاری با ایران برضد داعش و موانع آن. در این چهارچوب، بهره‌گیری نظریه سیاست بوروکراتیک گراهام آلیسون به همراه مدل خردتری تحت عنوان تمهید تعهد، توضیح مناسبی در مورد نحوه اعلام این ائتلاف علیه داعش ارائه می‌دهد. در مجموع ائتلاف اعلام شده علیه داعش یک استراتژی غیرجدی و نمایشی است، مشکلات فراوانی با توجه به خودداری امریکا از اعزام نیروی رزمی زمینی به سوریه دارد و بدون همکاری با ایران راه به جایی نخواهد برد متن کامل مقاله .

 

خشونت هویتی و سیر تطور اندیشه های جهادی- تکفیری در خاورمیانه (2015-1980)

علیرضا میریوسفی و دکتر حسین غریبی

ظهور جریان های جهادی-تکفیری بعنوان قرائتی سیاسی از اسلام سلفی، تحولات عظیمی را در منطقه شکل داده اند. در دهه 80 میلادی موج اولیه این جریانات جدید از ائتلاف وهابی های عربستان سعودی در غرب و جریان های بنیادگرای اسلامی عربی در شرق دنیای عرب بر علیه اشغال افغانستان شکل گرفت. حوالی خروج نیروهای شوروی سابق از افغانستان، القاعده بعنوان موج دوم گروه های جهادی-تکفیری اعلام موجودیت نمود. بعد از اشغال عراق در سال 2003، موج سوم گروه های تکفیری تشکیل و وارد مرحله جدیدی از حیات سیاسی-نظامی خود گردیدند. انقلاب های عربی به احیای این جریانات و ایجاد موج چهارم گروه های تکفیری در عراق و سوریه انجامید که داعش یا خلافت اسلامی مهمترین نماینده آن است. در این مقاله سعی گردیده است با بررسی این سیر تطور و تغییرات ایدئولوژیک، عوامل ساختاری اجتماعی، سیاسی و به ویژه هویتی ناشی از عوامل داخلی یا دخالت خارجی که به تقویت خشونت و تسهیل عضوگیری گروه های تکفیری و همچنین تغییر دیدگاه های آنها انجامیده است، مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا با بهره گیری از مفاهیم تئوری «خشونت ساختاری» و «خشونت هویتی» و همینطور «امپریالیسم ساختاری» یوهان گالتونگ به عوامل تشدید کننده این نوع از خشونت با تکیه بر مباحث هویتی و ساختاری از جمله چگونگی ساخت مفاهیم «ما» در مقابل «دیگری» و تشدید بحران های ناشی از خشونت هویتی و نیز نقش تحریک خارجی در آن پرداخته ایم.

متن کامل مقاله

خروج اسب تروای آمریکا از اتحادیه اروپا

علیرضا میریوسفی

رأی مردم بریتانیا به خروج از اتحادیه اروپایی به معنی پیروزی رأست إفراطی بر ائتلاف فراگیر رأست میانه تا طیف های مختلف از احزاب چپ در انگلستان بود. این موضوع، آمریکا را نیز از یکی از ابزارهای اصلی اش برای نفوذ و تاثیرگذاری در تصمیمات اتحادیه اروپایی محروم خواهد کرد. زمانی مارشال دوگل انگلستان را أسب تروای آمریکا در اروپا خَوانده بود. بعدها وی در کتاب خاطراتش دلایل این تعبیر را روشن تَر بیان کرد. دوگل در کتاب خاطراتش آورده است زمانی که به چرچیل پیشنهاد داده است تا به همراه هم هدایت جهان پس از جنگ جهانی دوم را بر عهده بگیرند، پاسخ شنیده است که چرچیل ترجیح می دهد با کشف فراآتلانتیکی جدیدش که یک إبر قدرت جوان، برتر و آینده دار است، این کار را انجام دهد.

علیرضا میریوسفی در گفت وگو با «اعتماد»: نامه دیپلمات ها برای فشار روانی بر روس ها است

گروه دیپلماسی- معنای نامه اخیر ٥١ دیپلمات ارشد امریکایی به باراک اوباما، رییس جمهور امریکا در ظرف زمانی و پروسه تلاش ها برای پایان دادن به بحران سیاسی در سوریه چیست؟ این سوال و پرسش هایی از این جنس ، محور اصلی گفت و گویی بود که با علیرضا میریوسفی، رییس گروه مطالعات خارومیانه مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه داشتیم.