راهبردهای دیپلماسی عمومی آمریکا در خاورمیانه؛ ارزیابی تطبیقی دوران بوش و اوباما

دکتر داود آقایی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، بهار 1395
یاسر نورعلی وند، علیرضا ثمودی، ابراهیم باقری

در منطقه خاورمیانه می‌پردازد. پرسش اصلی مقاله این است که دیپلماسی عمومی ایالات متحده آمریکا در دوران بوش و اوباما در قبال خاورمیانه چه تفاوت‌هایی دارد؟ در این راستا فرضیه‌ای که طرح می‌شود این است که وقوع حادثه 11 سپتامبر سبب افزایش اهمیت نقش دیپلماسی عمومی در سیاست خارجی ایالات متحده در خاورمیانه شده و این سیاست در دوران بوش و اوباما از رویکردهای متفاوتی برخوردار بوده است. طبق یافته‌های این مقاله، در دوران بوش که سیاست خارجی ایالات متحده بر منطق یک‌جانبه‌گرایی و سیاست جنگ‌طلبی استوار بود، اعتقاد قلبی چندانی به قدرت نرم و کاربرد دیپلماسی عمومی وجود نداشت. بنابراین، دیپلماسی عمومی در این چارچوب به «جنگ ایده‌ها» تعبیر شد. از این‌رو، برای پیروزی در این جنگ هدف اصلی رسانه‌ها نه تعامل، بلکه جنگ رسانه‌ای برای معرفی ارزش‌‌ها و ایده‌‌های آمریکایی به‌منظور تأمین هر چه بهتر منافع ملی ایالات متحده آمریکا بود. در مقابل، در دوران اوباما اگرچه هدف اصلی که همان معرفی ارزش‌ها و ایده‌های آمریکایی است، همچنان پا بر جاست، اما با تغییری رویکردی این هدف نه از طریق جنگ ایده‌ها، بلکه بر پایه منطق چندجانبه‌گرایی و تعامل دنبال شده است، تعامل و گفتگوی مستقیمی که در قالب ارسال پیام‌هایی همانند تبریک نوروز و تبریک حلول ماه رمضان نمود یافته است متن کامل مقاله.