رقابت چین و آمریکا در آسیای مرکزی

دکتر داود آقایی، استاد دانشگاه تهران

علیرضا ثمودی، دانشجوی دکتری مطالعات اروپا، دانشگاه تهران محمدرضا صمدی مقدم، دانشگاه علامه طباطبایی

از دیرباز همواره رقابت میان قدرت­های بزرگ در قالب بازیگران مختلف و به صورت گسترده وجود داشته است. در این فرایند، قدرت‌های بزرگ به دنبال گسترش حوزه نفوذ و سیطره خود بر نقاط و حوزه‌های مختلف جهان بوده­اند. این قدرت­ها برای تحقق منافع خود از همه ابزارها و امکانات استفاده می­کنند. از این رو، سیاست بین­الملل بر اساس شاخص رقابت بین قدرت­های بزرگ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یکی از مناطق مورد منازعه و رقابت، منطقه آسیای مرکزی و قفقاز است که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ نوعی خلاء قدرت در این منطقه به وجود آمد. شرایط ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک این منطقه موجب تلاش قدرت‌های بزرگ برای حضور و نقش‌آفرینی در آن منطقه شده است. در سال­های گذشته چین و ایالات متحده به عنوان دو بازیگر مهم در نظام بین‌الملل تلاش فراوانی برای تثبیت نفوذ و قدرت خود در میان کشورهای آسیای مرکزی انجام داده‌اند. در این مقاله، حوزه­های رقابت میان آمریکا و چین در آسیای مرکزی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.  متن کامل مقاله