پایان نامه: سیاست خارجی آمریکا در قبال پرونده هسته‌ای ایران و بازتاب آن بر تصمیم‌گیری نهادهای بین‌المللی
استاد راهنما: دکتر حسین دهشیار، استاد مشاور: دکتر حسین سلیمی؛ دانشجو: الهه حاجی غلام سریزدی
چکیده: موضوع پایان‌نامه حاضر سیاست خارجی آمریکا در قبال پرونده هسته‌ای ایران و بازتاب آن بر تصمیم‌گیری نهادهای بین‌المللی است. در واقع خواسته‌ایم بدانیم که چرا با توجه به پیشرفت بشر و دستیابی او به اشکال جدید انرژی دولت‌های چون آمریکا و متحدانش با به‌کارگیری آن‌ها توسط سایر دولت‌ها مخالفند. از جمله این انرژی‌ها انرژی هسته‌ای است. با توجه به این‌که این انرژی حق مسلم دولت‌هایی است که در قلمرو سرزمینی خود توان استفاده از آن را دارند ولی آمریکا به بهانه استفاده آن کشورها از این انرژی در راه‌های کشتار جمعی مخالف است. آمریکا نه تنها خود به مخالفت با ایران می‌پردازد بلکه توانسته در این زمینه نظر نهادهای بین‌المللی چون شورای امنیت سازمان ملل متحد و آژانس بین‌المللی انری اتمی را نیز با خود همراه سازد. اهمیت این موضوع در آن است که برنامه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است به حدی که سران جمهوری اسلامی ایران آن را مسأله ملی می‌دانند و هم‌چنین تبدیل شدن پرونده هسته‌ای ایران به یک مسأله بین‌المللی و گره خوردن آن به منافع و غرور ملی ایرانیان، ارجاع پرونده به شورای امنیت سازمان ملل و تصویب قطعنامه‌های تحریم اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران و افزایش فشارهای بین‌المللی به ایران به دلیل برنامه هسته‌ای این کشور در عرصه منطقه و جهان اسلام، باز شدن مسیر دستیابی به فنآوری هسته‌ای برای همه کشورهای در حال توسعه هم‌چنین بازتاب‌های داخلی برنامه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران نیز جنبه‌های دیگر اهمیت این موضوع را نشان می‌دهد. واکنش آمریکا به عنوان دشمن اصلی ایران و هم‌چنین توانایی مسائل دیگر بین‌المللی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. در این پایان‌نامه از منابع مختلفی اعم از کتب، روزنامه‌ها، مجلات، فصلنامه‌ها، پایان‌نامه‌ها و ... استفاده شده است و چارچوب نظری مورد بحث نیز نورئالیسم در نظر گرفته شده است. سوال مطرح نیز عبارتست از این‌که آمریکا چگونه و با استفاده از چه ابزاری سیاست‌های خود را بر تصمیمات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و شورای امنیت سازمان ملل متحد در خصوص پرونده هسته‌ای ایران اعمال می‌کند؟ و فرضیه مطرح عبارتست از این‌که آمریکا با استفاده از استدلا‌ل‌های حقوقی و امنیتی کردن موضوع پرونده هسته‌ای ایران، نهادهای بین‌المللی را به تبعیت از خود وامی‌دارد. مفاهیم کلیدی پژوهش نیز عبارتست از الف) سیاست خارجی که عبارتست از یک رشته اعمال از پیش طرح‌ریزی شده توسط تصمیم‌گیرندگان حکومتی که مقصود از آن دستیابی به اهداف معین در چارچوب منافع ملی و در محیط بین‌المللی است. ب) پرونده هسته‌ای ایران. ج) آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در 1957 و برای ترویج استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای تأسیس شد. د) شورای امنیت که رکن صلاحیتدار سازمان ملل متحد برای پاسداری از صلح و امنیت بین‌المللی است. روش تحقیق در این پایان‌نامه نیز تبیینی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات نیز کتابخانه‌ای است. در نهایت می‌توان گفت که به نظر می‌رسد در شرایط کنونی ایران جز انتخاب استراتژی مقاومت هوشمند ندارد که این مقاومت هم باید در پنج زمینه نظامی، دیپلماسی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و فنآوری اعمال می‌شود.